Menselijk kapitaal is een asset dat we moeten koesteren | Maritiem Nederland
Opinie

Menselijk kapitaal is een asset dat we moeten koesteren

Leon Maas | maandag 12 april 2021
Arbeidsmarkt

Door de eeuwen heen heeft Nederland een enorme kennis, kunde en track record opgebouwd als maritieme natie. Deze positie is echter niet onbedreigd, schrijft Leon Maas. “Ik wil geen dwarsligger zijn, maar als maritieme natie moeten we aan de bak en werk maken van het promoten en investeren in onze toekomstige en huidige knappe koppen en vaklui. Menselijk kapitaal is geen sluitstuk maar een duidelijk asset waarmee we onze toonaangevende positie ook de komende decennia moeten borgen.”

Op 29 maart is het gelukt om de Ever Given, ‘dwarsligger’ in het Suezkanaal, vlot te trekken. Daarmee was de transportader, goed voor zo’n tien procent van de totale wereldhandel, na een kleine week stremming weer open voor de scheepvaart.

Nederlandse kennis en kunde speelde een prominente rol in de oplossing van dit maritieme probleem. Onder leiding van een bergingsteam van Boskalis’ dochteronderneming Smit Salvage en met behulp van de trekkracht van de onder Nederlands vlag varende zeesleper Alp Guard werd de containerreus na een kleine week vlot getrokken. En bij de operatie werd de door IHC in Kinderdijk gebouwde snijkopzuiger Mashhour ingezet om 30.000 kubieke meter zand onder de Ever Given vandaan te halen.

Dat Nederland ook nu weer op dit wereldtoneel een belangrijke rol heeft gespeeld komt doordat er door de eeuwen heen een enorme kennis, kunde en track record is opgebouwd. Deze positie is echter niet onbedreigd en tijden veranderen. Nu wil ik geen dwarsligger zijn, maar als maritieme natie moeten we aan de bak en werk maken van het promoten en investeren in onze toekomstige en huidige knappe koppen en vaklui.

Begin van oplossing

Menselijk kapitaal is geen sluitstuk, maar juist het begin van de oplossing en een duidelijk asset waarmee we onze toonaangevende maritieme positie ook de komende decennia moeten borgen. Met stabiele en in sommige maritieme opleidingen teruglopende studentenaantallen, tekorten aan maritieme ingenieurs en ander veelal technisch talent is dat geen sinecure. Bovendien geldt dat we als maritieme sector niet de enige zijn die technische vaklui nodig heeft. Veel andere sectoren liggen als kapers op de kust voor mbo, hbo en wo geschoold technisch talent.

Innovaties worden in de maritieme sector met een steeds kortere doorlooptijd praktijk van alledag waardoor (bij)scholing hoog op de agenda moet (blijven) staan. En niet alleen op de agenda, we moeten de daad bij het woord voegen en aan de slag gaan. Er is geen tijd te verliezen aan onderlinge competities tussen sectoren, regio’s of bedrijven maar gezamenlijk de schouders eronder en aan de bak. Samenwerking, specialisatie en elkaar gunnen zijn daarbij belangrijk.

'Zoek de samenwerking op, ook als dat erom vraagt af en toe over je eigen schaduw heen te stappen'

Daarmee wil ik natuurlijk niet beweren dat er nu niets wordt gedaan. Maar eerlijk is eerlijk, te vaak worden losse kreten gebezigd, is er een woud aan goed bedoelde (regionale) initiatieven, veelal subsidie- en aanbodgedreven, die het speelveld van human capital domineren. En dat is jammer, want juist door de krachten te bundelen, expertise en kennis te delen kunnen we nog meer bereiken en onze wereldwijde toonaangevende positie ook richting toekomst zekerstellen.

Er liggen genoeg kansen die verzilverd kunnen worden. Een mooi voorbeeld is het ‘Masterplan voor een emissieloze maritieme sector’. Bij het maken van die plannen is vanaf dag 1 een symbiose gemaakt tussen fundamentele kennisontwikkeling, praktijktoepassing en de vertaling naar het onderwijs en programma’s voor bijscholing. Een mooie blauwdruk waar iedereen z’n steentje aan kan bijdragen. Dus wees geen dwarsligger en stap aan boord, zoek de samenwerking op. Ook als dat vraagt om af en toe over je eigen schaduw heen te stappen.

Leon Maas, zelfstandig adviseur

Partners Maritiem Nederland