Bart Stam | dinsdag 14 november 2006
Op zaterdag 18 november viert Zeevaartschool Abel Tasman in Delfzijl zijn 150-jarig bestaan. Dit gebeurt met een jubileumdag annex reünie voor (oud-)leerlingen, leraren en medewerkers. Eind oktober hadden zich reeds 350 geïnteresseerden aangemeld, maar Leen Kazemier, voorzitter van de vereniging van oud-leerlingen, verwacht er uiteindelijk zo’n 500.
De jubileumdag duurt van 10 uur ’s ochtends tot het middernachtelijk uur. Om 11.15 uur ontvangt Commissaris van de Koningin Hans Alders het eerste exemplaar van het jubileumboek Verspreid maar verbonden. Auteur Hans Beukema heeft met veel oud-leerlingen gesproken en gecorrespondeerd. Het resultaat beslaat 208 pagina’s met persoonlijke herinneringen, anekdotes en ruim 300 foto’s, deels uit privé-archieven.
Na de gemeenschappelijke lunch staan er ’s middags diverse activiteiten op de agenda, zoals een historische wandeltocht door Delfzijl, gevolgd door een kranslegging voor oud-leerlingen die zijn gesneuveld tijdens de Tweede Wereldoorlog. In de huidige Zeevaartschool aan het Zwet, tegenwoordig onderdeel van het Noorderpoortcollege, zijn demonstraties van de scheepssimulatoren, terwijl museum AquariOm monsterboekjes van oud-leerlingen tentoonstelt. ’s Avonds is er feest in de Evenementenhal met onder andere optredens van het shantykoor Magellan Singers en de Eemsmond Big Band.
Op 17 november 1856 kreeg Delfzijl op initiatief van hoofdonderwijzer Sissingh en reder-houthandelaar Roggenkamp een eigen zeevaartschool. Oorspronkelijk met twee leslokalen in de Grote Kazerne. Twee jaar later kreeg de Noordelijke Kweekschool Abel Tasman een eigen schoolgebouw aan de Landstraat. Hier zou het maritiem opleidingsinstituut ruim zeventig jaar gehuisvest blijven. Om ook leerlingen van elders aan te trekken, startte de zeevaartschool in 1924 met een internaat.
Na de Eerste Wereldoorlog steeg het aantal leerlingen fors, onder andere dankzij de nieuwe opleidingen Stuurmansleerling, Derde, Tweede en Eerste stuurman grote vaart en Stuurman kleine handelsvaart. Mede hierdoor kreeg de zeevaartschool in 1931 een nieuw onderkomen aan - hoe toepasselijk - het Abel Tasmanplein. In november van dat jaar vierde de onderwijsinstelling haar 75- jarig bestaan.
Tijdens de Tweede Wereldoorlog vorderden de Duitsers het schoolgebouw en het internaat en dwongen de zeevaartschool in 1942 uit te wijken naar Enkhuizen. In 1945 keerde de school terug naar Delfzijl, waardoor de bevolking de aspirant-stuurlieden met hun karakteristieke uniformen opnieuw tegen het lijf liep.
In 1956 vierde de school het eeuwfeest, maar werd er eveneens stilgestaan bij de omgekomen oud-leerlingen in de oorlog. Op initiatief van directeur Posthumus kwam er voor het schoolgebouw een oorlogsmonument dat prinses Beatrix onthulde.
In de jaren zeventig ontkwam ook de zeevaartschool niet aan maatschappelijke veranderingen. Onder druk van het gemeentebestuur verdwenen de uniformen. Door reorganisaties in het onderwijs moest Abel Tasman fuseren met Zeevaartschool Groningen, een samenwerkingsverband dat al na enkele jaren weer uiteenviel. In 1981 nam de zeevaartschool zijn intrek in het huidige gebouw aan het Zwet. Hier is plaats voor zo’n driehonderd mbo-leerlingen die diverse nautische en technische studies volgen, zoals Zeevaart, Rijnvaart, Binnenvaart of Operationele technieken.