De bodem van de Grensmaas is niet in steen gelegd. Dat hoort niet bij deze natuurlijke grindrivier omdat op een vastgelegde stenen bodem het inheemse waterleven zich niet kan ontwikkelen.
De stroomkuilen kunnen zorgen voor een instabiele oever. Om dit te voorkomen gaat Rijkswaterstaat deze kuilen gedeeltelijk opvullen met materiaal waarvan verwacht wordt dat dit bij een volgend hoogwater blijft liggen en waarvan er op korte termijn genoeg voorhanden is.
Rijkswaterstaat heeft gekozen voor drie soorten materiaal: toutvenant, silex en Ardenner grès. Toutvenant is een combinatie van grind en zand. De toutvenant die hier gebruikt gaat worden is stroomopwaarts, aan Vlaamse zijde, afgezet door de rivier tijdens het hoogwater. Silex is een soort vuursteen, een beetje scherper dan grind en afkomstig uit België. Ardenner grès is een licht poreuze steensoort uit de Belgische Ardennen. Voor het herstel van de stroomkuilen is 30.000 m3 (45.000 ton), 32.000 m3 (55.000 ton) resp. 80.000 m3 (150.000 ton) van deze materialen nodig. Als al het materiaal vrachtwagen zou moeten worden aangevoerd, zouden hiervoor 5.000 ritten nodig zijn (50 ton per keer).
Drie herstelprojecten
In de Grensmaas bij Urmond vinden de meeste herstelwerkzaamheden plaats. Omdat hier sprake is van een flessenhals in de Grensmaas, kon de rivier kon niet of maar beperkt worden verruimd. Bij de werkzaamheden in het verleden is al rekening gehouden met het feit dat hier hogere snelheden van het water zouden kunnen optreden. De oevers zijn daarom met steen verstevigd tegen afkalving. De stroomkuilen worden hier gevuld met Ardenner Grès.
Bij Maasband, ter hoogte van de trap aan de dorpskant, ligt ook een stroomkuil. Ook hier was de mogelijkheid tot verruimen beperkt. Deze kuil wordt gevuld met silex. Dit is afkomstig uit een mergelomgeving. Daardoor kan er wat mergel aan de steen zitten. Deze restjes kalk kunnen zorgen voor een witte zweem op het water. Door de silex pas onder water los te laten kan dit zoveel mogelijk worden voorkomen. De kalk heeft geen negatief effect op de waterkwaliteit.
De constructie van de veerstoep bij Berg aan de Maas moet stabiel blijven. Daarom wordt de stroomkuil die daar in de buurt ligt aangepakt. Dit gebeurt met toutvenant dat stroomopwaarts is afgezet tijdens het hoogwater. De uitvoering hiervan wordt verder uitgewerkt samen met Vlaanderen.
Afronding in december
Half oktober beginnen de werkzaamheden. Deze worden uitgevoerd door Consortium Grensmaas. De stroomkuilen liggen ter hoogte van Maasband, Urmond en Berg aan de Maas. Het materiaal wordt zoveel mogelijk per schip aangevoerd. Het laatste stuk zal met vrachtwagens worden gedaan, waarbij de kernen zo veel mogelijk worden ontzien. Hierover wordt nog gecommuniceerd door Consortium Grensmaas. Deze werkzaamheden zullen naar verwachting in december 2021 afgerond zijn.
