Het coronavirus raakt de Nederlandse cruisesector hard. In Amsterdam zijn zee- en riviercruiseschepen voor ‘onbepaalde tijd’ niet meer welkom vanwege het besmettingsgevaar, terwijl de overige zeehavens aan het Noordzeekanaal (IJmuiden en Zaandam) tot minimaal 6 april op slot zitten. Ook in Rotterdam zullen beide soorten schepen de komende maand niet te zien zijn. Door de nieuwe regeringsmaatregelen van 23 maart dreigt een vaarverbod tot minimaal 1 juni.
Belangenorganisatie Amsterdam Cruise Port (ACP) houdt eind maart altijd de feestelijke aftrap voor het nieuwe cruiseseizoen. “Deze bijeenkomst van donderdag 26 maart kan nu natuurlijk niet doorgaan”, aldus voorzitter Janine van Oosten. “Veiligheid en volksgezondheid staan voorop.”
Volgens Van Oosten heeft het besluit van Havenbedrijf Amsterdam om passagiersschepen voor onbepaalde tijd te weren, ingrijpende consequenties. Dit jaar zouden er 114 aanlopen zijn van zeecruiseschepen bij de Passenger Terminal Amsterdam (PTA) maar er kan in elk geval een streep door zestien aanlopen in maart en april. “Uit de reserveringen voor 2021 zien we dat diverse rederijen, die tijdelijk uit Amsterdam zijn vertrokken vanwege de gemeentelijke toeristenbelasting in 2019, weer gestaag terugkeren,” aldus PTA-directeur Dick de Graaff. “Maar het coronavirus zet alles op zijn kop.”
De Graaf verwacht ‘zeker enkele tonnen’ schade. “Niet alleen missen wij de terminal fees van de rederijen en de bestedingen van de passagiers, ook hebben we enkele grote congressen moeten schrappen.” Mocht ook mei wegvallen, dan loopt de terminal nog eens 21 cruiseschepen mis met in totaal 58.000 passagiers. “Ook nautische dienstverleners als vletterlieden en loodsen, stuwadoors, taxi’s en busbedrijven, horecagelegenheden, musea, beveiligingsbedrijven en overige toeleveranciers lijden hieronder,” vult Van Oosten aan.
Bij de Cruise Terminal Rotterdam aan de Wilhelminakade heerst een vergelijkbare situatie. “Er vallen vanaf 13 maart minimaal elf calls uit,” vertelt directeur Mai Elmar. Over financiële schade wil zij zich nog niet uitspreken. Rotterdam is de laatste jaren bezig met een flinke opmars. Zo kwamen er vorig jaar 108 zeecruiseschepen naar de Wilhelminakade, dit jaar stonden er 115 op de rol.
Ook bij de riviercruises moeten beide steden flink inleveren. Amsterdam is goed voor zo’n 2100 aanlopen per jaar, terwijl Rotterdam dit jaar afstevende op circa 1500 calls. “Als de Keukenhof opengaat, komen er veel riviercruiseschepen naar Amsterdam”, aldus Van Oosten. Door de coronacrisis blijft de Keukenhof gesloten en kan hoofdstad minimaal 753 aanlopen schrappen. Hiervan zijn 54 calls van Vikings River Cruises dat in 2019 met 389 calls de grootste rederij was in Amsterdam in dit segment.
Ook Rotterdam timmert de laatste jaren flink aan de weg qua riviercruiseschepen. “Via Rotterdam Maritime Capital of Europe werken Havenbedrijf Rotterdam, de gemeenten Rotterdam en Dordrecht en maritieme bedrijven heel goed samen om meer riviercruiseschepen naar de stad te krijgen,” vertelt Annie Gruisen, contactpersoon voor de rederijen. “’Dat doen we onder meer via een nieuwe app met alle informatie voor bemanning en passagiers.” Deze schepen meren af aan de Maasboulevard en het verlengde daarvan.
Gruisen waagt zich niet aan een uitspraak over de schade. “Diverse rederijen verwachten over enkele weken weer te kunnen varen. Laten we hopen dat dit vaarverbod snel voorbij is.”