Kapitein-eigenaar in een 'duobaan' | Maritiem Nederland
Nieuws
Kris den Braber (l) en Marcel van Eenennaam zijn de trotse kapitein-eigenaars van de 'Zeelandia'.

Kapitein-eigenaar in een 'duobaan'

Hans Roodenburg | zondag 4 februari 2007

In Nederland zijn naar schatting zo’n 150 kapiteins tevens eigenaar van het zeeschip waarmee ze varen. Hans den Braber en Marcel van Eenennaam besturen en bestieren hun algemeneladingschip ‘Zeelandia’ samen.

Naar schatting zijn enkele tientallen Nederlandse zeeschepen - voornamelijk in de shortsea - in exploitatie bij de kapitein en zijn familie. Tellen we risicodragende financiers van buiten de familie mee, dan gaat het om zo’n honderdvijftig schepen die in direct particulier bezit zijn. Onder hen de twee kapitein-eigenaars van general cargo vessel ‘Zeelandia’, Kris den Braber (31) en Marcel van Eenennaam (32), beiden afkomstig uit het Zeeuwse dorp Stavenisse (Tholen).

 

Bijzonder is dat Den Braber en Van Eenennaam het kapiteinschap delen. De gezinnen van de twee dorpsgenoten staan geheel in het teken van de zeevaart. Het thuisfront staat achter het ondernemersrisico dat ze hebben genomen door gezamenlijk, met ieder een eigen bv, de Zeelandia te runnen. In principe lossen ze elkaar elke maand af, waar ook ter wereld hun schip aanlegt.

 

Jongensdroom

“Op dit moment loopt het goed. De zeevaart kent natuurlijk ups en downs. We hebben in het eerste jaar wel eens een week stil moeten liggen. Dan vraag je je af waar je aan bent begonnen. Maar als je daarna weer een lucratieve reis maakt, krabbel je op en is alles weer in orde. In tegenspoed moet je geduldig zijn en bij voorspoed dankbaar,” vertelt Kris den Braber aan de keukentafel in zijn huis, in bijzijn van zijn vrouw en - nog kleine - kinderen, die al ‘scheepvaartje’ spelen. Zijn vrouw Sandra: “Ik heb hem gestimuleerd in dit werk en deze onderneming. Het valt niet altijd mee. Als je tegenslagen krijgt, denk je: waar gaat dat naartoe? Mij bekruipt wel eens het gevoel dat we straks in een caravan op de hei moeten leven...”

 

Den Brabers zakenpartner, Marcel van Eenennaam, is intussen op weg naar Houston, en bevindt zich in de Golf van Mexico. Daar zal Den Braber hem aflossen. De maand ‘af’ betekent voor de kapiteins niet dat zij volop vakantie kunnen vieren. Wanneer de een vaart, verzorgt de ander thuis de administratie en de contacten met het schip, de bevrachter en zonodig met de havenautoriteiten. Het spreekt voor zich dat je als kapitein-eigenaars in zo’n situatie heel goed met elkaar moet kunnen opschieten. Het komt daarbij goed uit dat ze in een klein dorp vlak bij elkaar wonen.

 

De Zeelandia, toen nog ‘Liamare’ geheten, hebben Den Braber en Van Eenennaam in november 2005 overgenomen van de vorige eigenaar, Adriaan Kok. Het schip is in 1995 onder de naam ‘Tendo’ op een Friese werf voor een Nederlandse eigenaar gebouwd. Naast een kapitein en stuurman zijn er aan boord drie Filipijnse matrozen. Die matrozen zijn meestal acht of negen maanden aan boord, voordat zij teruggaan naar hun vaderland. Een Nederlands detacheringsbureau werft ze voor Den Braber en Van Eenennaam. “Het zijn prima zeelui. We gaan heel goed met elkaar om,” vertelt Den Braber.

 

Hij en zijn partner in zeezaken hebben beiden de verkorte opleiding aan de Zeevaartschool in Rotterdam doorlopen. “Het was altijd al een jongensdroom van me om naar zee te gaan. Op mijn zes- tiende ben ik gaan varen en op mijn negentiende was ik al stuurman. Vervolgens ben ik op mijn 21ste, toen ik mijn vrouw ontmoette, weer aan de wal gegaan. Na 6,5 jaar in de keukenbouw ben ik in 2004 benaderd door de eigenaar van de Liamare om als stuurman op zijn schip te komen varen. Hij had Marcel aangesteld als kapitein. Na ruim zes jaar aan de wal en met steun van mijn vrouw ben ik weer op de vaart gegaan.”

 

Bedrijfsplan

Na anderhalf jaar vroeg de reder of de twee nog jonge officieren het schip wilden overnemen. “We hebben ja gezegd. Onder andere omdat het een groot voordeel is als je een schip goed kent. Wij kennen elk hoekje en gaatje ervan. We weten precies waartoe het in staat is.” Na het inwinnen van vele (financiële) adviezen hebben Den Braber en Van Eenennaam een bedrijfsplan opgesteld en zijn naar de bank gestapt voor medefinanciering. Dat leverde weinig problemen op. De Zeelandia is ondergebracht in de werkmaatschappij Zeelandia Shipping BV, waarboven de financiële holdings van de twee kapiteins staan.

 

Voor de te vervoeren lading zijn de kapiteins vanzelfsprekend afhankelijk van wat de markt te bieden heeft. Dat regelt het Rotterdamse bevrachtingskantoor Flinter. Ze vervoeren van alles, van halffabrikaten tot complete spoorwagons, meestal in de zuidelijke wateren van Europa, in de Middellandse Zee en de Oostzee, maar ze staan open voor alle mogelijke trajecten. Daarom maken ze ook af en toe de oversteek naar de Verenigde Staten en het Caribisch gebied.

 

Het leven aan boord is niet bepaald saai. Den Braber heeft al een paar keer problemen meegemaakt, zoals motorstoringen, maar ook met de lading is wel eens iets mis. “We hadden een keer schoorsteensegmenten in het ruim die met verkeerd hout waren vastgesjord. In de Golf van Biskaje ging de zaak schuiven. Dit gebeurde nota bene op mijn eerste reis als kapitein. Dan ben je toch wel even benauwd. We hebben de lading toen op onze eigen manier vastgezet. Door wat met de wind op te varen, zijn we wat rustiger verdergegaan en veilig in de haven beland. Gelukkig was er niets beschadigd.”

 

Een andere keer had Den Braber motorstoring door een afgebroken klep in de motor die door een blower vloog. Hij moest sleepbootassistentie vragen en kwam terecht in Lissabon. De lading bestond uit een explosief goedje dat men gebruikt in de staalindustrie. “Ik had dat netjes opgegeven, maar onze agent in Lissabon had het kennelijk niet goed doorgegeven. De autoriteiten schrokken zich rot toen ze zagen wat we aan boord hadden. Ooit vlogen bij een ongeluk met dat spul in Lissabon de scheepsluiken honderd meter de lucht in… Gelukkig is bij ons alles goed afgelopen.”

 

Bij technische problemen proberen kapitein-eigenaren eerst zoveel mogelijk zelf te repareren. “Je bent er zelf immers financieel bij betrokken. Je bedenkt je wel drie keer om dure externe hulp in te schakelen. Kapiteins die voor derden varen maken sneller externe kosten. Bevrachtings kantoren en medefinanciers weten ook dat we zeer kostenbewust omgaan met lading en schip, omdat we zelf opdraaien voor extra kosten.”

 

Een flinke tonijn

De Zeelandia kan ook containers vervoeren, van 35 TEU alleen aan dek tot 115 TEU op het hele schip. “Containerlading hebben we niet zo vaak. Daarvoor vaart ons - geladen - schip met gemiddeld tien knopen te langzaam. In containers zit vaak ‘snelle lading’, waarvoor reguliere diensten zich beter lenen. Wij zitten in wat vroeger ‘de wilde vaart’ of ‘kleine handelsvaart’ heette.”

 

Den Braber en Van Eenennaam hebben inmiddels tal van havens aangedaan. “Er zijn hele mooie bij, zoals Heraklion en Khalkis in Griekenland, en Salerno in Italië. Rotterdam? Daar komen we niet zoveel, hoewel het een perfect georganiseerde haven is, en voor ons mooi omdat je er heel dicht bij huis zit.”

 

De beide kapiteins zijn enthousiaste zeevissers. Als het enigszins kan en het vaarschema loopt geen gevaar, gooien ze tijdens het varen professionele lijntjes uit. Ze vangen aardig wat vis, die de Filipijnse kok voortreffelijk bereidt. Den Braber laat vol trots een foto zien van een flinke tonijn, net aan boord gehesen. “Het vangen op zichzelf is niet zo moeilijk, maar zo’n vis aan boord krijgen, dat is de kunst.”

 

Sandra den Braber kan ermee leven dat haar man ongeveer de helft van het jaar buitenshuis leeft. Zelf vaart ze af en toe mee, maar ze blijft liever met haar kinderen in Stavenisse. “Ik ben wel eens meegevaren naar Griekenland. Dan vind ik het heel leuk om een mooi havenstadje aan te doen. Maar als ik langere tijd op zee doorbreng, voel ik me nogal opgesloten op het schip. Ik moet de fiets kunnen pakken en erop uit kunnen trekken.” 

 

www.zeelandiashipping.com

 

Zeelandia

General Cargo Ship onder Nederlandse vlag
Gebouwd bij: Bijlsma Shipyard, Lemmer (1995)
Lengte over alles: 87,95 m
Breedte: 12,5 m
Diepgang: 6,3 m
Snelheid: 12,8 kn
Brutotonnage: 2.050 gt
Deadweight: 3.370 t (max. 4.328 m3 graan/115 TEU)
Kranen: 1 x Gantry dekkraan
Motor: Krupp Mak 9M20, 1.490 kW
Voortstuwing: 2 x dieselgenerator à 169 KvA, 1 x noodgenerator à 57 KvA

 

Kris den Braber (1975)

  • Matroos bij Rederij H.Steenstra in Genemuiden (1991-1993) 
  • Diploma’s SK-SKA (stuurman kleine handelsvaart met aanvulling, gelijk aan derde rang), Scheepvaart en Transport college, Rotterdam (1993)
  • Tweede stuurman bij Rederij Salvinia uit Streefkerk (1994)
  • Eerste stuurman bij Rederij Hartman en Buter Shipping (1995-1997)
  • Werkzaam in de keukenbranche (1998-2004)
  • Eerste stuurman bij Rederij Kok, Maartensdijk (2004)
  • Oprichting eigen onderneming Jesda Shipping BV. Deze is voor 50 procent mede-eigenaar van de met Van Eenennaam opgerichte werkmaatschappij Zeelandia Shipping BV te Stavenisse. In de vaart als kapitein (sinds november 2005)

 

Marcel van Eenennaam

  • Matroos bij rederij H.Steenstra, Genemuiden (1991-1993)
  • Diploma’s SK-SKA (stuurman kleine handelsvaart met aanvulling, gelijk aan derde rang), Scheepvaart en Transport college, Rotterdam (1993)
  • Stuurman bij rederij H. Steenstra in Genemuiden (1994-2000)
  • Na bijscholing vergunning om als kapitein op alle schepen te varen (2000)
  • Kapitein bij diverse rederijen (2000-2003) 
  • Oprichting eigen onderneming BV S&E Maritime (shipping and equipment). Deze is voor 50 procent mede-eigenaar van de met Den Braber opgerichte werkmaatschappij Zeelandia Shipping BV te Stavenisse. In de vaart als kapitein (sinds november 2005)

Partners Maritiem Nederland