Paul Steenhoff | dinsdag 25 maart 2014
Offshore, Scheepsbouw
Voor onderhouds- en servicewerkzaamheden aan onbemande olie- en gasplatforms zonder helikopterdek, tuigt NAM ieder jaar een werkschip op om deze in de winter weer te ontmantelen. Maar nu is in Delfzijl de kiel van het Walk-to-Work schip gelegd waarmee het hele jaar gewerkt kan worden. Opdrachtgever NAM, reder Wagenborg en bouwer Niestern Sander vertellen.
“De benaming Walk-to-Work schip mag je letterlijk nemen”, zegt Jan Doorduin, directeur van scheepswerf Koninklijke Niestern Sander in Delfzijl. “Het onderhouds- en servicepersoneel loopt via de geïntegreerde Ampelmann naar het werk op het olie- of gasplatform.” Een Ampelmann is een hydraulisch gestuurde loopbrug die scheepsbewegingen compenseert tot golfhoogtes van 2,5 meter zodat het einde van de loopbrug stabiel blijft ten opzichte van het platform. Het is voor het eerst dat een Ampelmann al in het scheepsontwerp is geïntegreerd.
‘Aan boord van dit schip bivakkeren veertig onderhoudsmensen, een helikopter vervoert maximaal tien mensen, tel uit je winst’
Aan boord van het 79 meter lange schip komt ook een Barge Master kraan die eveneens op een bewegingsgecompenseerd platform staat. De driedimensionale scheepsbewegingen zoals golving, zwaaien en gieren worden gecompenseerd evenals slingeren, stampen en deinen. Barge Master claimt zelfs dat de invloed van golfslag met 95 procent wordt verminderd zodat de haak van de kraan op één positie blijft. Doorduin: “Maar we zijn natuurlijk begonnen met het rollen en gieren van de romp zelf te minimaliseren. Daarvoor hebben we uitgebreide scheepshydromechanica-tests gedaan in de zeegangssleeptank bij MARIN.”
Voor Koninklijke Niestern Sander in Delfzijl is dit in het 112-jarig bestaan niet de grootste opdracht wat betreft lengte, maar wel wat betreft het prijskaartje. De tewaterlating staat gepland voor oktober dit jaar en de shake down cruise voor januari 2015. Volgens Doorduin wordt die termijn zeker gehaald. De thuishaven is nog niet bekend.
NAM chartert het schip voor minimaal tien jaar van rederij Wagenborg. “Het schip wordt ingezet voor de onderhouds- en servicewerkzaamheden aan de 48 onbemande productieplatforms van NAM en Shell UK in de Noordzee”, zegt Haije Stigter, NAM projectleider voor het Walk-to-Work schip. Tot nu toe vliegen heli’s de crews vanuit Den Helder naar de platforms. Een prima formule die echter prijzig is in een tijd waarin de productieprijzen van gas en olie onder druk staan.
Maar er zijn nog meer redenen om in ieder geval één heli vaarwel te zeggen en te kiezen voor een schip. Stigter: “De grote gas- en olievelden zijn al in ontginning. Als er nu een veld bijkomt, is dat veelal van bescheiden afmeting. Al begin 2000 zijn wij begonnen bij de kleinere velden gebruik te maken van monopiles zonder helikopterdek en kraan. Aanzienlijk goedkoper in ontwikkeling. Onderhoud en service doen we door in het voorjaar en de zomer een werkschip te gebruiken dat we tijdelijk aanpassen met een Ampelmann. Niet ideaal. Met een beetje golfslag kun je al niet meer werken en we missen een kraan. Vandaar dat we ruim twee jaar geleden met Wagenborg om de tafel zijn gaan zitten om tot een schip te komen dat helemaal tailormade is voor deze offshore werkzaamheden. Als het schip in de vaart komt, kunnen we in plaats van drie helikopters met twee helikopters het werk doen. Daarbij komt dat aan boord van een helikopter tien man passen, aan boord van het schip veertig. Tel uit je winst.”
Naast de bewegingscompensatie kent het schip nog twee opvallende features: een zogenoemde ‘cold start-up installatie’ (CSU) en de mogelijkheid tot het bunkeren van zes verschillende chemicaliën. Stigter: “Een nieuwe put staat onder hoge druk. Denk aan drukken die variëren tussen 450 en 500 bar. Door die druk ontstaat kou die leidt tot verbrossing van de pijpen. Daarom injecteren we onder hoge druk warme antivries waardoor we een nieuwe put veilig in gebruik kunnen nemen. Dit is de cold start-up installatie die in plaats van bovendeks nu onderdeks is gebracht waardoor we aan dek veel meer vrije ruimte hebben. Wat betreft regel- en wetgeving hebben we veel hordes moeten nemen voor we de installatie eindelijk onderdeks mochten plaatsen.”
Verder heeft het schip een bunker- en pompinstallatie aan boord voor zes verschillende chemicaliën die bij het onderhoud worden gebruikt. “Tot nu toe werkten we met containers aan dek. Maar dit is natuurlijk veel veiliger, schoner en makkelijker”, zegt Stigter.
Voor de voortstuwing is gekozen voor twee Voith-Schneider propellers. Deze verticale scheepsschroef is ideaal voor DP waarmee het schip naast het platform wordt gepositioneerd. In de boeg worden twee Voith Inline Thrusters geplaatst. Het complete schip is diesel-elektrisch uitgevoerd. Er komen vier gensets van Caterpillar aan boord, type 3512C. Deze gensets draaien op MDO waardoor ruim voldaan wordt aan de aankomende zwavelnorm. “LNG is wel even aan de orde gekomen, maar gezien de nog ontbrekende infrastructuur om te bunkeren, is dat voor ons nog te vroeg”, zegt Johan Adriaanse, director operations Wagenborg Offshore.
Voor Wagenborg is het schip een welkome aanvulling op de bestaande vloot. “Naast al het technisch vernuft, is het natuurlijk ook een heel aangenaam schip voor de bemanning en het NAM-personeel. Het is een schip met hotelaccommodatie, een fitnessruimte en een speciale ruimte om met laptop of tablet contact te houden met de rest van de wereld. Het schip zal veertien dagen varen, om dan te bunkeren en te laden, bemanning te wisselen en opnieuw de zee op te gaan.”
Alle partijen hebben op dit moment veel energie in het ontwerp gestoken. Energie die harde munt wordt op het moment dat naast NAM andere partijen een Walk-to-Work-schip bestellen. Uiteraard heeft Adriaanse nagedacht over de potentie van het schip dat nu nog een one-off is. “Voor de windindustrie is dit ook een goed bruikbaar schip voor onderhoud- en servicewerk. Je zult een bordes aan een monopile moeten maken, maar dan heb je ook wel alles bij je.” Doorduin is enthousiast over het multipurpose en innovatieve karakter: “Voor de olie-, gas- en offshore-windbranche kun je met dit schip snel ter plaatse zijn en je hebt de zekerheid alles aan boord te hebben. In geval van een storing kun je snel en veilig optreden, ook als het weer wat ruiger is en je niets hebt aan een helikopter. Verder is het natuurlijk fantastisch dat we op deze manier de werkgelegenheid scheppen waar het Noorden zo’n behoefte aan heeft.”