Boskalis speelt voor scheepsbouwer
Antoon Oosting | dinsdag 28 juni 2016
Het verhaal gaat dat als baggeraar Boskalis met deze ‘scheepjes’ inschrijft de concurrentie al bij voorbaat weet dat ze de strijd verloren heeft. Het gaat om de ‘Shoalway’ (2010), ‘Causeway’ (2013), ‘Freeway’ (2014) en ‘Strandway’ (2014), vier kleinere sleephopperzuigers met een beuninhoud van 4500 kuub maar zo enorm efficiënt dat Boskalis hiermee telkenmale de concurrentie de loef weet af te steken.
De kracht van dit kwartet is dat ze zo goed zijn ontworpen en efficiënt opereren dat ze heel veel klussen heel veel sneller en dus goedkoper kunnen klaren dan de schepen van de concurrentie. Bij het zandzuigen is het beun (het ruim) in drie kwartier gevuld, maar kan de inhoud ook in een half uur weer over de steven opgespoten worden (rainbowen) of in luttele seconden via de bodemkleppen worden gelost.
‘Je kunt meer zelf doen dan velen misschien denken. En wat we nog niet weten, weten we goed in te huren’
Verder verbruiken ze relatief weinig brandstof, is het onderhoud minimaal en hebben ze niet meer dan acht tot tien bemanningsleden aan boord nodig. En dus zie je vooral op afgelopen jaar geschoten foto’s van baggerwerk, in vooral Duitse, Franse en Engelse havens maar ook in zandsuppletiewerk voor de Nederlandse kust, steeds weer een van deze vier schepen voorbijkomen.
Dilemma
Grofweg bestaan er voor de bouw van baggerschepen twee opties: goedkoop laten bouwen in China of een kwaliteitsproduct bestellen bij IHC Merwede of Damen. Een dilemma want dat laatste is vaak veel duurder, maar in het eerste geval moest de opdrachtgever tot nu toe vaak genoegen nemen met een geringere bouwkwaliteit en kortere levensduur wat natuurlijk ook niet echt aantrekkelijk is.
Er is echter ook nog een derde mogelijkheid en dat is zoveel mogelijk in eigen huis regelen, ontwikkelen en zelf de verantwoordelijkheid nemen voor de bouw van je nieuwe schepen. En dat is wat Boskalis met deze serie van vier heeft gedaan en overigens ook voor andere nieuwbouwprojecten steeds vaker doet.
Verantwoordelijk voor het project van de kant van Boskalis waren Patrick van Eerten, general manager Central Fleet Support, of kortweg op z’n Nederlands directeur nieuwbouw, en in aanvang Frans Oosterwijk, deputy director Fleet Management Dredging, verantwoordelijk voor het onderhoud van de baggerschepen. “Wij hadden aan de ‘onderkant’ van de markt wat oudere schepen die aan vervanging toe waren. Tegelijkertijd zagen we in die markt andere partijen opkomen”, vertelt Oosterwijk.
Om voor het onderhoudswerk en de kleinere baggerprojecten concurrerend te blijven, wilde Boskalis efficiënte schepen bouwen. Vaartuigen die veel efficiënter zouden uitpakken dan degene die ze moesten vervangen maar ook heel wendbaar zijn. Oosterwijk: “Wil je heel wendbaar in een haven kunnen werken dan valt de keuze al snel op thrusters in plaats van schroefassen. Verder hebben we gekozen voor de inzet van een hele gerichte crew. Deze hoppers kunnen niet alles want dan worden ze vaak weer veel duurder. Maar wat ze wel goed kunnen is onderhoudswerk en zand verplaatsen en persen.”
Leerpunten
Het verhaal van het viertal begint met de bouw van de Shoalway, opgeleverd in 2010. Het casco is in het buitenland besteld en vervolgens afgebouwd bij het toenmalige Intervak Scheepswerf en Constructie BV in Harlingen en scheepswerf Boer in Sliedrecht. “We hebben toen goed gekeken hoe ie ‘t deed. Alle leerpunten die dat heeft opgeleverd hebben wij vervolgens geïmplementeerd in de latere drie. Het resultaat is zeer efficiënte hoppers”, vertelt Oosterwijk. Die leerpunten omvatten dus zestig tot zeventig verbeterpunten die in de volgende drie zijn verwerkt.
De vier schepen van ruim 6.000 ton en een lengte van 90 meter zijn met opzet zo eenvoudig mogelijk gehouden. Dus direct aangedreven dieselmotoren in plaats van het nu vaak toegepaste dieselelektrisch waarvoor dan wel weer gelijk ook een elektricien aan de bemanning moet worden toegevoegd. De motoren stoken op gasolie. “Dat is proven technology en voor de beoogde inzet de meest economische oplossing. Toepassing van dual fuel met LNG als brandstof is nog steeds te kostbaar en bovendien is bunkercapaciteit niet overal beschikbaar”, verklaart de directeur nieuwbouw.
Benodigde kennis
Onder de verantwoordelijkheid van Van Eerten valt ook het kenniscentrum Electronica and Instrumentation. “Ik denk dat we voor de bouw van een schip de benodigde kennis in huis goed bij elkaar kunnen krijgen. Je kunt meer zelf doen dan velen misschien denken. En wat we nog niet weten, weten we goed in te huren”, verduidelijkt Van Eerten.
Dat is dus iets anders dan als baggermaatschappij naar IHC Merwede gaan want dan krijgt de opdrachtgever een IHC-ontwerp. Overigens blijft Boskalis wel degelijk klant van IHC. De baggeraar heeft momenteel een megacutter, een veel ingewikkelder schip dan een kleine sleephopperzuiger, bij IHC Merwede in aanbouw op een werf in Kroatië.
“In tegenstelling tot het bestellen bij een werf lag in dit geval de hele regie bij onszelf. Waar normaal de coördinatie bij een werf ligt, hebben wij dat in dit geval zelf gedaan”, legt Van Eerten uit. Het risico dat er iets misgaat, ligt in zo’n geval ook bij Boskalis zelf, vult Oosterwijk aan. Ondanks alle kennis heeft Boskalis voor de engineering en de bouw natuurlijk wel een reeks van onderaannemers moeten inhuren.
Van Eerten: “Het basisontwerp kwam van ons vandaan. Wij hadden hiervoor een team van vier man dat voor heel veel specificaties heeft gezorgd.” Vervolgens liet Boskalis het basisontwerp uitwerken door Conoship uit Groningen en heeft AnkerBeer (Kolham) de complete constructietekeningen geleverd en alle tekeningen voor het klein ijzerwerk. CIG-dochter Shipkits zorgde voor het op een werf in Polen onder eigen toezicht in elkaar gelast casco. El-Tec uit Hattem heeft de elektrotechniek verzorgd, Damen leverde de baggerinstallatie met de zuigbuis terwijl de cruciale baggerpompen werden ingekocht bij IHC. De motoren van de zandpomp zijn Caterpillars. De thrusters zijn afkomstig van Veth en voorzien van een Stork gearbox. De drie na de Shoalway zijn afgebouwd aan de kade van Scheepswerf Boer in Sliedrecht. Het voordeel van vier nagenoeg gelijke schepen is dat je ook heel efficiënt met reserve-onderdelen kunt omgaan, je kan één set reservedelen op vier schepen toepassen.
Verder heeft Boskalis Wim den Herder, een ex-schipper-eigenaar van baggerschepen, en daarmee een oude rot in het vak, ingehuurd als projectmanager. Van Eerten: “Den Herder heeft ons met zijn ervaring en kennis heel veel geholpen. Je kunt veel van elkaar leren als je openstaat voor elkaars expertise.”
