Binnenvaartschepen als trein het water over | Maritiem Nederland
Techniek&Innovatie
EVH Vessel Train

Binnenvaartschepen als trein het water over

Erik van Huizen | woensdag 12 juli 2017
Binnenvaart

Wegen slibben dicht en op het water is volop ruimte om goederen met de minste uitstoot per ton-kilometer dichterbij de eindgebruiker te krijgen dan nu doorgaans met binnenvaartschepen gebeurt. Maar daarvoor zijn geheel nieuwe transportconcepten over water nodig, zoals platooning en autonoom varen.

"Je kunt het vergelijken met truck platooning, alleen dan over het water”, vertelt Oscar Lauf, innovation manager bij Netherlands Maritime Technology (NMT). Lauf heeft het hierbij over het geheel nieuwe transportconcept Vessel Train voor vervoer over de binnenwateren. 

De ‘Vessel Train’ is gebaseerd op platooning, waarmee bijvoorbeeld het wegtransport al geruime tijd experimenteert. Een bemande ‘Leader Vessel’ wordt daarbij gevolgd door één of meer ‘Follower Vessels’ met minder of zelfs zonder bemanning. Het verwachte kostenvoordeel moet het gebruik van kleinere schepen rendabeler maken. En daardoor kan meer transport binnen stedelijke gebieden worden verplaatst van de weg naar het water. 

Kick-off 

Onlangs vond de internationale kick-off plaats van het project NOVIMAR (NOVel Inland waterways transport and MARitime transport) dat het transportconcept van de grond moet krijgen. De projectpartners verzamelden zich voor de eerste bijeenkomst op de RDM Campus in Rotterdam. Tijdens deze General Assembly scherpten de ruim veertig deelnemers de gezamenlijke uitgangspunten voor succesvolle varianten van de Vessel Train aan. Onder meer kosten- baten analyse, navigatie en control technologie, nieuwe scheepsconcepten en veiligheid en regelgeving kwamen aan bod. 

Netherlands Maritime Technology (NMT) coördineert het project. “NOVIMAR richt zich op het wegnemen van knelpunten door een volgende stap te zetten in de optimalisatie van het goederenvervoer over water”, vertelt Lauf. “We zien dat bij huidige multimodale transportketens knelpunten optreden, zoals wacht- en overslagtijden op terminals en een toenemend aantal files op de wegen. Het project richt zich op het optimaliseren van de overslag van goederen tussen shortsea en binnenvaart. En vervolgens op het maximaliseren van het gebruik van beschikbare vaarwegen, met als doel goederen zo dicht mogelijk bij klanten in stedelijke gebieden te brengen. Dit alles met een optimale aansluiting op lokaal vervoer naar eindbestemming. Het daarvoor te ontwikkelen vesseltrainconcept beschouwen we als een innovatieve, efficiënte, flexibele en kosteneffectieve oplossing.” 

Uitdagingen 

De afdeling Maritieme & Transport Techniek (M&TT) van de Technische Universiteit in Delft richt zich in het onderzoek op de uitdagingen in het scheepsontwerp om het varen met autonome schepen mogelijk te maken. Ook wordt onderzoek gedaan naar het transportsysteem dat nodig is om de schepen zonder bemanning te kunnen laten varen en worden de verschillende mogelijke implementatievormen van het platooning concept geëvalueerd. 

De wetenschappers  zien de bijdrage van Europa als ‘een aanzienlijke versterking van hun onderzoeksinspanningen om het autonoom varen mogelijk te maken. Eind vorig jaar kwamen wetenschappers van de TU Delft al met de voorspelling dat rond 2030 zee- en binnenvaartschepen gaan varen die geheel zonder tussenkomst van mensen hun werk doen. Onbemande schepen die worden gevaren door een bemanning aan de wal en platooning beschouwen de wetenschappers nog slechts als een tussenstap. 

Acceptatie 

Volgens Lauf is het belangrijkste dat met het project wordt aangetoond dat de Vessel Train economisch, operationeel en technische haalbaar is en dat het transportconcept interessant en bruikbaar is voor de markt en ook wordt geaccepteerd. “Wat acceptatie betreft, zijn we druk in de weer met Europese koepelorganisaties in de scheepvaart, havenbedrijven en vakbonden om advies en steun te krijgen voor het initiatief en een community te creëren. Als het project de beoogde resultaten oplevert, verwacht ik absoluut een vervolg in de praktijk. Hiermee kunnen we, zeker ook als Nederland, laten zien waar we met innovatieve vervoersconcepten over water toe in staat zijn.”

Het NOVIMAR project wordt ondersteund met een bijdrage uit het Europese Horizon 2020 programma. In het consortium van 22 partners doen vanuit Nederland naast NMT ook Autena Marine, MARIN, Deltares, het Expertise- en Innovatie-Centrum Binnenvaart (EICB), TU Delft en Bureau Telematica Binnenvaart (BTB) mee. 

Partners Maritiem Nederland