'Als je je visie niet blijft uitdragen, wordt je zoek gespeeld' | Maritiem Nederland
Techniek&Innovatie
Foto: Janneke Vogel

Willem Heijliger, algemeen directeur Fugro Marine Services:


'Als je je visie niet blijft uitdragen, wordt je zoek gespeeld'

Mark van Baal | vrijdag 21 maart 2014
Offshore

Willem Heijliger (53) leidt sinds eind 2006 Fugro Marine Services, de interne rederij van bodemonderzoeker Fugro. Fugro Marine Services liet de afgelopen jaren vier gespecialiseerde survey schepen bouwen en streefde daarbij naar een hoge mate van standaardisatie. “Met inwater noise en bubble sweep hou je je als scheepsbouwer normaal gesproken niet bezig.”

“De introductie van standaarden, het verbeteren van de beschikbaarheid van de vloot, het verbeteren van de betrouwbaarheid, één HSE (Health Safety and Environment) standaard op alle schepen en de kosten omlaag brengen.” Tijdens een lunch op Fugro’s hoofdkantoor in Leidschendam somt Willem Heijliger de visie en de doelen van Fugro Marine Services een paar keer op.

Voorheen huurden de verschillende werkmaatschappijen van Fugro schepen of schaften tweedehands schepen aan. Het nadeel hiervan was dat deze schepen niet voor zeebodemonderzoek waren gebouwd. Het was een lastige en tijdrovende klus om alle meetapparatuur aan boord te installeren. “De werkmaatschappijen installeerden hun eigen equipment in het schip en op het achterdek. Meestal moesten ze power packs plaatsen, omdat de schepen niet voldoende elektrisch en hydraulisch vermogen aan boord hadden voor bijvoorbeeld de winches die ze plaatsten. Was het project klaar, dan ging alle equipment weer van boord. De mobilisatie en demobilisatie kostten veel tijd en dus geld.”

Data verzamelen

Fugro (12.500 medewerkers in meer dan zestig landen, omzet ruim twee miljard euro) verzamelt en interpreteert bodemdata voor onder andere olie-, gas-, mijnbouw-, infrastructuur- en bouwbedrijven. “De Noordzee en de Golf van Mexico liggen vol met pijpleidingen die regelmatig worden gecontroleerd. Onze kernactiviteit is het verzamelen en interpreteren van data van het aardoppervlak en de lagen daaronder. Een fit-for-purpose schip maakt het mogelijk om sneller betere data te verzamelen tegen lagere kosten.”

'De verscheidenheid aan lading bij een stukgoedschip trekt mij meer dan het jagen van A naar B met containers'

Fleet Management, onderdeel van Fugro Marine Services, beheert nu 22 nieuwe schepen vanuit kantoren in Leidschendam, Singapore en Macaé in Brazilië. In 2014 lopen er vijf nieuwe schepen van stapel en werkt de afdeling vlootontwikkeling aan een verdere uitbreiding van de Fugro vloot.

Voordat de specialisten en scheepsbouwers die zich bezighouden met vlootontwikkeling met ontwerpers en leveranciers gingen praten, moesten de toekomstige gebruikers het ideale platform voor hun werkzaamheden specificeren. Voor de scheepsbouwers kwamen er bijzondere eisen boven. “Met inwater noise, hoe minder lawaai het schip maakt, hoe beter de metingen, en bubble sweep, luchtbelletjes langs de romp, die de metingen verstoren, ben je als scheepsbouwer normaal gesproken niet bezig.” Heijliger liet de specialisten hun gang gaan. “Dat zijn discussies waar wij als maritieme mensen vooral als toehoorder aan deelnemen. Scheepsbouw is ons expertiseveld.”

Voor de hand liggend

Een belangrijke innovatie, om skids (sleden met installaties) uit te rusten met twist locks, de sloten waarmee containers op een containerschip worden verankerd, is zo voor de hand liggend, dat Heijliger zich niet eens kan herinneren wie die oplossing te berde bracht. “Iemand vroeg zich af of dat niet zou werken. Niemand van het team kon bedenken waarom niet. Het bleek een succes,” zegt hij kortweg. In de achterdekken van de nieuwe survey schepen zit nu een raster van containersockets waarin skids met vier keer draaien kunnen worden vastgezet, net als een container. Bij een dergelijke voor de hand liggende innovatie dringt de vraag zich op waarom er niet eerder aan is gedacht. “Die vraag geldt toch voor alle goede ideeën,” zegt Heijliger laconiek.

Over de vraag wat de belangrijkste drempel was, denkt Heijliger lang na. “Iedereen deed vol enthousiasme mee. Het doel was helder. Niemand hoefde te worden overtuigd. Iedereen wilde dezelfde kant op.”

Wat was dan wel een drempel? De grootste uitdaging was het implementeren van een wereldwijde standaard voor scheepsbeheer. Fugro is een zeer decentrale organisatie met verantwoordelijkheden laag in de organisatie. Werkmaatschappijen deden het beheer van hun schepen in eigen beheer of hadden het uitbesteed aan derden.

Een belangrijk en moeilijk onderdeel van de harmonisatie van alle loon- en arbeidsvoorwaarden voor alle zeevarenden. Er waren wereldwijd grote verschillen zonder logische verklaring. Grote excessen, zowel naar boven als naar beneden, moesten er uit worden gehaald. Of dat moeilijk was? “Het is een proces dat zorgvuldigheid en tijd vraagt. Op basis van de hoge crew retention rate kunnen we stellen dat we een prima resultaat hebben gehaald.” Van wie niet aan mee wilde doen, nam Fugro afscheid. Heijliger steekt demonstratief zijn hand uit en schudt hem. De wereldwijde arbeidsmarkt voor zeevarenden was leidend, niet de kosten van levensonderhoud in iemands thuisland. Het varend personeel bestaat uit circa vierhonderd man uit de hele wereld, waarvan meer dan de helft Filipijnen.

Met de toenemende veiligheidseisen zijn de uitzendtermijnen in de loop der jaren korter geworden. “Het is nu vier weken op, vier weken af. Daar pakte ik vroeger mijn tas niet voor uit.” Heijligers eerste zeereis na de scheepvaartschool duurde twaalf maanden.

Stukgoedschip

Wat doet een Zuid-Hollandse jongen eigenlijk besluiten om naar Willem Barentz, een zeevaartschool op Terschelling, te gaan? “Dat ik wilde varen wist ik al op mijn achtste,” zegt Heijliger achteloos. Zijn opa en oom werkten bij scheepswerf De Schelde in Vlissingen. Zijn grootouders woonden vlak achter de werf. Hij zag tijdens vakanties menig schip van stapel zien lopen. “Mijn droom was varen en ik wilde naar de beste zeevaartschool.”

Hij liep stage op de Nedlloyd Willemskerk, maar koos bewust niet voor een carrière bij Nedlloyd, omdat die net de overgang naar containerschepen maakten “Stuurman zijn op een stukgoedschip is een vak. De grote verscheidenheid aan ladingen met specifieke kenmerken, het maken van de stuwplannen en stabiliteitsberekeningen, laden, lossen en lang in een haven liggen, trokken mij veel meer aan dan het jagen van A naar B om je slot bij de container terminal te halen, waar je op twee dagreizen van de stad in een paar uur wordt geladen en gelost.”

Na zes jaar varen en bijna dertig ging hij als manager operations aan de wal werken. “Onder strikte voorwaarden,” zegt hij glimlachend. “Ik had bedongen dat ik weer direct een baan aan boord zou krijgen als het me niet zou bevallen.” Tot zijn eigen verbazing beviel het.

Verbeteringen

Tijdens de bouw van de nieuwe schepen, moest hij wel eens ‘nee’ zeggen na voorstellen tot verbeteringen. “In hun gedrevenheid tot het perfecte platform te komen, kwamen sommige met verbeteringen tijdens de bouw. Helaas hebben die soms een dermate grote impact op de voortgang en kosten van het project, dat we ze niet meer doorvoeren. Dan zeggen we,” Heijliger laat demonstratief zijn linker handpalm zien, “dit wordt de vertraging, en”, laat zijn rechterhandpalm zien, “dit worden de kosten. De impact van een verandering op voortgang en kosten ligt buiten hun vizier. In een volgend ontwerp nemen we zo’n voorstel uiteraard wel mee.”

Nu, na zeven jaar bij Fugro Marine Services kan Heijliger tevreden terug kijken. De beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de schepen ging bijvoorbeeld omhoog en de nieuwe schepen leveren dankzij geluids- en luchtbellenreductie betere meetdata. “De kwaliteit en de kwantiteit van de data is enorm toegenomen. Hierdoor kan bijvoorbeeld een bodemvlak met acht in plaats van tien lussen in kaart worden gebracht. Bovendien is het brandstofgebruik verbeterd en kunnen de schepen bij zwaar weer langer doorwerken, wat ook weer leidt tot een hogere utilisatie.”

Overtuigingskracht

Wat is de belangrijkste eigenschap van een manager die leiding geeft aan het standaardiseren van een wereldwijde vloot? “Eigenlijk is de standaardisatie van zowel het scheepsbeheer als de schepen zelf slechts een middel om te komen tot een hogere beschikbaarheid en betrouwbaarheid van de Fugro vloot tegen lagere kosten. Ik geef leiding aan het proces om tot die doelen te komen. Je hebt er vooral overtuigingskracht voor nodig.”

Hij hoefde niemand te overtuigen van nut en noodzaak van de operatie, maar Heijliger had zijn overtuigingskracht soms wel nodig om alle werkmaatschappijen ervan te overtuigen van een wereldwijde optimalisatie in plaats van een lokale of regionale suboptimalisatie. “We zitten in een wereldwijde decentrale organisatie met vele partijen en vele belangen. We blijven daarom constant onze visie uitdragen. Anders worden we weggespeeld.”

Partners Maritiem Nederland