Verf | Maritiem Nederland
Nieuws
Verf

Verf

André Veenstra | woensdag 12 juli 2006

De ene coating is de andere niet Een goede verflaag kan het leven van een schip redden, in ieder geval belangrijk verlengen. Behoefte aan rendement en de groeiende vraag naar duurzaamheid zorgen voor een breed gesorteerd aanbod, waarin vernieuwing het sleutelwoord is.

Even een lik verf erop en dan is het klaar. Zo denkt u misschien dat het eraan toe gaat op een scheepswerf. Niets is minder waar. Verf is van vandaag de dag een gecompliceerd materiaal dat tal van materialen in de bouwwereld doeltreffend beschermt tegen invloeden van buitenaf. Met name ijzer, staal en non-ferrometalen zijn zonder een (speciale) verflaag snel aangetast door corrosie.

In de maritieme wereld zijn overwegend metalen in gebruik. Aantasting is vooral te verwachten van de zogenoemde corrosieklimaatklassen in de hoogste categorieën, C5-M (Maritiem/zee) en C5-I (Industrie). Er blijken tientallen verschillende toepassingen te zijn om corrosie te voorkomen.

Verf moet tegenwoordig aan een groot aantal voorwaarden voldoen. Als eerste moet het de levensduur van schepen en offshoreconstructies aanzienlijk verlengen, net als die van hijskranen, opslagtanks, industriële bouwwerken, olieraffinaderijen, bruggen en sluizen. Daarbij moet het de inwerking van bijvoorbeeld (zout) water, extreme weersinvloeden en niet zelden chemische stoffen langdurig tegengaan.

 

Geavanceerd

Anders dan het blikje doe-het-zelf-verf dat u bij de bouwmarkt of in de verfwinkel koopt, gaat het hier om zeer geavanceerde soorten verf die vaak een lange geschiedenis achter de rug hebben. Ze zijn ontwikkeld voor specifieke materialen en hun unieke toepassingen. Zo is bijvoorbeeld metaal altijd in beweging, hetzij door fysieke belasting (indeuken), hetzij door temperatuurverschillen (krimpen dan wel uitzetten). Dat vraagt om een verfsoort die enerzijds hard genoeg is om alle invloeden van buitenaf te weren, maar tegelijkertijd enigszins flexibel moet zijn om de natuurlijke bewegingen van het metaal op te vangen. Anders gezegd: de verf mag niet gaan scheuren of kraken. Hij moet bovendien bestand zijn tegen inwerking van UV-straling door de zon en daarbij kleur en glans behouden. Het oog wil tenslotte ook wat.

En dan hebben we het alleen nog maar over relatief eenvoudige voorwaarden. Want in natte omgevingen ligt het weer heel anders. Wat te denken van toepassing in ballast- en voorraadtanks, op trappen, loopdekken en plaatsen waar chemicaliën of petrochemische producten worden gemorst? Zo vraagt ieder type schip om zijn 'eigen' verfsoort. Baggerschepen krijgen een andere verflaag dan bijvoorbeeld cruiseschepen of luxe jachten. Of marineschepen, waarvan de verflaag vanzelfsprekend aan extreem hoge eisen moet voldoen.

 

Vertalen

Het aantal scheepstypen verklaart dus de enorme variatie in verfsoorten. Dit betekent dat de verfindustrie moet inhaken op de vraag uit de markt van reders, scheepseigenaren en werven. Zij moet die vertalen naar de R&D-afdeling van het laboratorium dat uiteindelijk de verf ontwikkelt. Het is immers de opdrachtgever die een pakket eisen op tafel legt. ‘Zijn’ schip of offshoreconstructie moet onder extreme omstandigheden kunnen blijven functioneren zonder dat het door corrosie wordt aangetast. De intervallen tussen onderhoudsbeurten wil men steeds langer hebben. Het onderwaterschip mag intussen geen aangroei vertonen, aangezien (veel) aangroei extra brandstof kost. Met een goede coating kan hieraan een heel eind tegemoetgekomen worden.

Daarbij is het nodig rekening te houden met het totale gewicht van de verf op een schip. Vooral voor snelvarende schepen is dit relevant. Op een gemiddeld groot schip kan zomaar 85 à 125 ton verf zitten. Een goede scheepsbouwer houdt hier bij het ontwerp en het benodigde machinevermogen al rekening mee. Hij kiest misschien minder of andere verf, maar wel een soort die dezelfde beschermingsgraad biedt. Corrosiebestrijding begint dus al op de tekentafel.

 

Vooral in de offshore en op de werkschepen heeft de verf te lijden van weersinvloeden en zout water.

R&D

In de maritieme verfindustrie is een aantal spelers actief. Daartoe behoren onder meer International Paint (Akzo Nobel), Jotun Paints, Sigma Marine & Protective Coatings Netherlands bv, Steelpaint Benelux en Transocean Coatings. Zij bedienen hun klanten in binnen- en buitenland via deskundige adviseurs, vaak rechtstreeks vanuit het hoofdkantoor, maar ook via de plaatselijke vestiging. Het gaat voornamelijk om afnemers als rederijen, scheepswerven en scheepsschilderbedrijven. En soms havenbedrijven die een sterke affiniteit hebben met de maritieme sector.

Deze internationaal georiënteerde verfproducenten beschikken over het algemeen zelf over een goede R&D-afdeling. Daar ontwikkelen onderzoekers voortdurend nieuwe verfsoorten en toepassingen en verbeteren ze bestaande producten. Dat is noodzakelijk omdat de scheepsbouw een innovatieve fase doormaakt. Bouwtechnieken, aard en toepassing van bouwmaterialen en inzichten moeten simpelweg mee veranderen. Een verfproducent moet dus blijven innoveren, wil hij in de markt blijven. In dit kielzog zijn ook de grondstofleveranciers meegezogen. De steeds strengere regelgeving van de overheid en de International Maritime Organisation (IMO) spelen hierin eveneens een belangrijke rol.

 

CTB

Om tegemoet te komen aan de toenemende milieueisen van de Nederlandse overheid, gelden bijvoorbeeld voortdurend andere regels voor verfrecepturen en toepassingsmethoden. Dat alleen al vergt het nodige onderzoek en een continue productontwikkeling. Daarnaast duurt het erg lang voordat nieuwe producten in de markt gezet mogen worden. Zo is bekend dat het geruime tijd duurt en het de fabrikant circa 50.000 euro kost, voordat een nieuwe verfsoort in Nederland gecertificeerd is. Die moet namelijk eerst onderzocht op giftige bestanddelen door het CTB (College Toelating Bestrijdingsmiddelen) in Wageningen. Pas na goedkeuring van dit college mag het product gebruikt worden, terwijl men hetzelfde middel – soms op voorlopige basis – in het buitenland al toepast.

Verouderde verfsoorten, met een laag volume aan vaste stof op basis van schadelijke oplosmiddelen, de zogeheten VOC’s (Volatile Organic Compounds), neemt men steeds meer uit roulatie. Hetzelfde geldt voor andere schadelijke stoffen voor mens en milieu, zoals tributyltin (TBT), dat per 1 januari 2008 verboden is. Ook chroom- en loodverbindingen en niet te vergeten koolteer in anticorrosieve verven op het onderwaterschip raken snel uit de gratie. Gebruik van een aantal van deze grondstoffen is nu al niet meer toegestaan. In plaats daarvan neemt het aantal milieuvriendelijke verfproducten en zelfreinigende antifoulings (aangroei werende verven), met minder schadelijke oplosmiddelen, toe. Of het nu om een honderdlitervat gaat of slechts een potje verf van 250 gram, er ligt altijd een grote dosis kennis en vernieuwend vermogen aan ten grondslag.

 

Kader

Sterk in verf

 

International Paint Nederland

Als volle dochter van Akzo Nobel maakt International Paint Nederland deel uit van de grootste verfproducent ter wereld. De business unit Marine Coatings heeft een zeer breed assortiment aan verfsoorten en toepassingen.

Onlangs ontwikkeld:

  • Interfine-serie: polysiloxane verven op basis van anorganische polymeertechnologie. Deze bieden een toplaag die niet verweert onder invloed van UV-straling en zonlicht. Ze zijn bovendien bestand tegen inwerking van chemische stoffen en zout water. Geschikt voor alle soorten schepen boven de waterlijn en opbouw.
  • Interline-serie: speciaal ontwikkeld voor voorraadtanks, bedoeld voor transport van ruwe olie, geraffineerde producten en chemicaliën. Dit zijn anorganische zink tankcoatings en epoxyphenolic tankcoating.
  • Intershield 803: speciale epoxycoating die zorgt voor een krasvast beschermpantser op plaatsen waar lading of werkzaamheden zware mechanische beschadigingen kunnen veroorzaken.
  • Chartek 7: behoort tot de nieuwste generatie lichtgewichtverven. Een versterkte epoxycoating met brandvertragende eigenschappen, bovendien anticorrosief. Voornamelijk bedoeld voor objecten die brandgevaarlijke lading vervoeren (LPG- en olietankers) en voor productieplatforms in de olie- en gasindustrie.
  • Intersmooth SPC-serie: selfpolishing en selfsmoothing; complete lijn TBT-vrije antifoulings van de nieuwste generatie.
  • Intersleek 400- en 700-serie: metaal- en biocidevrije foulreleasecoatings voor het onderwaterschip; het vaaroppervlak reinigt zichzelf bij een snelheid vanaf 15 knopen.
  • Een complete lijn met speciale verven voor militaire doeleinden: onder meer voor dekken van vliegdekschepen. Verder zijn er speciale ‘stealth-verven', camouflageverven, radar-, sonar-, warmte- en lichtstralingabsorberende verven.

www.internationalpaint.com

 

Jotun Paints

Noorse verffabrikant, bekend om zijn milieuvriendelijke producten.

  • Acrylaatdispersieverven: watergedragen verfsystemen voor toepassing op staal. Sneldrogend, waardoor meer lagen op één dag zijn aan te brengen. Na droging zijn de acrylaten blijvend elastisch. Deze coatings zijn overwegend reukloos, niet giftig en onbrandbaar: essentiële eigenschappen als het gaat om de veiligheid van personeel dat ermee moet werken. Gebruik is inmiddels in tal van landen toegestaan, waaronder Nederland. Jotun werkt aan verdere ontwikkeling van deze verfsoorten.
  • Omvangrijke reeks polyurethaan topcoat- en alkydverven, waaraan minerale en/of glasvezelvlokken zijn toegevoegd. Veelvuldig toegepast op marinevaartuigen en offshore op dekken, looppaden en helikopteropstelplaatsen.
  • Tinvrije zelfslijpende antifoulings en speciale coatings die ook in combinatie met elektro-kathodische bescherming kunnen worden gebruikt.

www.jotun.nl

 

Sigma Marine & Protective Coatings

Nederlandse fabrikant, actief in veertig landen. Innovaties:

  • SigmaGlide: gifvrije, zelfreinigende antifoulings met een lage VOC. Dit product is kleurstabiel en geschikt voor toepassing in alle wateren. Het is eveneens te gebruiken op aluminium scheepsrompen.
  • SigmaPrime: multifunctionele epoxy-primer, geschikt voor gebruik binnen en buiten in alle ruimtes (inclusief ballastruimtes) en op nagenoeg alle metalen. De verf heeft een hoog prestatiegehalte, biedt optimale bescherming en heeft een lange levensduur. Ideaal voor sectiebouw waar tot nu toe verschillende verfsystemen en primers nodig waren vanwege verschillende soorten metaal en verschil in gebruik en aard van ruimten. Deze universele primer is te overlagen met alle soorten verftechnieken, van antifoulings tot tweecomponentenpolyurethaanverf. Bovendien kan met deze verf snel gewerkt geworden en is hij kostenbesparend.

www.sigmakalon.nl

 

Steelpaint Benelux

Een 'sterk staaltje' vormen de speciale verven die geschikt zijn voor alle soorten staalbehandeling:

  • Steelpaint: ééncomponentverf die geen applicatieconditionering nodig heeft. Evenmin zijn er dauwpuntrestricties en men hoeft geen rekening te houden met potlife. Steelpaint biedt langdurige corrosiebescherming, hoge slagvastheid, blijft elastisch en is geschikt voor boven- en onderwatertoepassingen. Met deze verf is alles te overlagen: vinyl, menie, epoxy, polyurethaan enzovoort.

www.steelpaint.com

 

Transocean Coatings

Een overkoepelende naam waarachter een groep van zestien internationale verfproducenten schuilgaat, onder andere Zandleven Coatings uit Leeuwarden. Zij produceren een reeks hoogwaardige verfsystemen voor de internationale scheepvaart en de offshore-industrie. Zandleven levert zo’n vijftig verfsoorten aan de maritieme sector. Voordeel is dat alle groepsdeelnemers bijdragen in de kosten voor R&D van nieuwe verfsystemen.

  • Cleanship en Futureline: twee nieuwe antifoulings, beide voorzien van een CTB-toelatingsnummer.
  • Een reeks beschermende verven voor industriële toepassing in de breedste zin van het woord.

www.zandleven.com

www.transocean.com

Partners Maritiem Nederland