Veerponten zoeken naar nieuwe voortstuwingstechnologie | Maritiem Nederland
Nieuws
Sinds afgelopen maart vaart tussen Dieren en Olburgen een nieuw gebouwde veerpont over de IJssel.

Veerponten zoeken naar nieuwe voortstuwingstechnologie

Jan van den Berg | woensdag 15 april 2015
Scheepsbouw, Binnenvaart

Veerponten horen misschien niet tot de meest innoverende sectoren in de scheepvaart, maar dit kan veranderen. Moderne voortstuwing wordt ook hier toegepast.

Nederland telt bijna 300 veerverbindingen, waarvan het overgrote deel de ene oever van een rivier of kanaal verbindt met de andere. Een klein deel onderhoudt verbindingen tussen steden, zoals in het geval van Rotterdam en Dordrecht. De veren vervoeren jaarlijks ruim 32 miljoen mensen, waarvan de helft alleen al in Amsterdam.

Gebruikers en bouwers van veerponten zoeken naar manieren om schoner en zuiniger te varen. Een van hen is Henk Grunstra, product director bij Damen Ferries. Op het symposium ‘Beter op weg over water, veerdiensten van nu’, dat werd gehouden op 2 april, schetste hij de mogelijkheden.

Dat volledig elektrisch varen een optie is, blijkt uit een veerpont van 80 meter lengte met deze aandrijving die in Noorwegen wordt gebouwd. Een groot nadeel zit volgens Grunstra in de kosten. “Om 1 kWh op te slaan is 600 tot 1.000 euro aan accu’s nodig. Dat is naar verhouding erg duur. Daar staat tegenover dat elektriciteit goedkoop kan worden opgewekt."

Waterkracht

In Noorwegen kan dat met waterkracht. Daar ziet Grunstra in Nederland slechts beperkte mogelijkheden voor. “Om rendabel stroom op te wekken heb je een stroomsnelheid nodig van 4 tot 5 knopen. Dat haal je in Nederlandse rivieren eigenlijk niet. Met getijde-energie zou het misschien wel kunnen.”

Voor kleine veerponten die niet zo frequent varen, is het mogelijk om elektriciteit op te wekken met kleine windmolens of met zonnecellen. Enerzijds verbruiken ze weinig energie, anderzijds liggen ze lang genoeg aan de wal om de accu’s op te kunnen laden. Een studie ten behoeve van een nieuwe veerpont voor het eilandje Tiengemeten laat dit zien. Met 1.000 vierkante meter zonnepanelen kan voldoende elektriciteit opgewekt worden om een motor van 50 kW aan te drijven en een acceptabele vaarfrequentie te garanderen. Hiervoor is wel een investering nodig van 200.000 euro voor de zonnepanelen. Op de lange termijn is dit goedkoper dan varen op diesel.

Biodiesel

Dat geldt ook voor biodiesel, laat een rekenvoorbeeld zien. Voor het veer naar Tiengemeten is jaarlijks 30.000 liter diesel nodig. Om dit te produceren is 30 hectare landbouwgrond nodig, die gepacht kan worden voor 12.000 euro per jaar. Daar komen de productiekosten van de  biodiesel nog bij. “Dat is te duur”, oordeelt Grunstra. “Bovendien kan biodiesel slecht zijn voor de motoren. Je moet het technisch heel goed aanpakken, wil biodiesel goed werken.”

Gecomprimeerd en vloeibaar aardgas (CNG en LNG) zijn goede alternatieven. Maar gezien de complexiteit en omvang van de benodigde installaties is dit alleen haalbaar voor grote veerschepen. Het is dan ook geen toeval dat CNG vooralsnog alleen gebruikt gaat worden op de ‘Texelstroom’, de grootste Nederlandse veerboot, die tussen Den Helder en Texel gaat varen. LNG voor veren vinden we in ons land alleen nog maar in studies.

Partners Maritiem Nederland