Smart is een middel, geen doel op zich | Maritiem Nederland
Nieuws

Smart is een middel, geen doel op zich

Jan Spoelstra en Lennart Kik | vrijdag 15 juni 2018

Op 14 juni kwamen ruim tachtig maritieme professionals bij de VNAB in Rotterdam bijeen voor een inspirerende middag over slimme maritieme techniek. Het eerste Smart Maritime Technology event was een groot succes.

Dagvoorzitter Jan Spoelstra, hoofdredacteur Maritiem Nederland, kijkt met een goed gevoel terug op de middag. "De meeste sprekers bleven bij het hele programma aanwezig, praktisch alle bezoekers bleven geamuseerd netwerken tijdens de pauzes en de netwerkborrel – dat zijn toch tekenen dat we iets goeds voor de sector hebben neergezet."

Paul Smulders, ceo Europe bij Radio Holland, startte het congres met zijn visie op remote monitoring. Inmiddels heeft Radio Holland ongeveer veertig schepen uitgerust met hun systemen om sensoren uit te lezen, data naar de wal te zenden. Het doel is zo om in een vroeg stadium vast te stellen of cruciale componenten aan boord vervangen of onderhouden moeten worden.

Smulders relativeerde de kosten van elektrotechnische installaties aan boord. "In vergelijking met de kostenpost van een schip dat door een klein mankement stil moet liggen, zijn de kosten voor het op afstand uitlezen en monitoren van die systemen maar gering."

Slimmer onderhoud

Om dure, tijdrovend en arbeidsintensieve inspecties aan ladingtanks en bunkers te stroomlijnen, kunnen maritieme onderhoudsbedrijven inmiddels drones inzetten. David Knukkel van RiMS sprak over het indoor inzetten van drones, om onderhoud in de maritieme sector slimmer te laten verlopen. Knukkel liet een van zijn drones een spectaculaire vlucht maken door een aantal zalen in het VNAB-gebouw.

Sinds vorige maand werkt RiMS samen met Dutch Drone Company (DDC) dat gespecialiseerd is in outdoor drone inspectievluchten. Simon Finlayson van DDC vertelde wat er komt kijken bij het inspecteren van petrochemische installaties, havenkranen, bruggen en on- & offshore windturbines. "We kunnen niet dichtbij komen vanwege het gevaar, maar we kunnen met de drone wel gedetailleerde beelden maken."

Maritiem-Nederland_Reportage_Drone

3d-printing & additive manufacturing

Tijdens de parallelsessie 3d-printing & additive manufacturing presenteerde Arnoud Kooij, directeur van Layertec, de eerste desktop metaalprinter. Met dit apparaat is het mogelijk om metalen onderdelen, prototypes, te printen. Normaal gesproken zijn metaalprinters grote complexe installaties, die alleen door professionals te gebruiken zijn.

Kooij vergeleek het met computers in de jaren zestig en zeventig, toen het nog gebruikelijk was dat een hele onderzoeksgroep aan een technische universiteit trots was op een moeilijk te bediennen apparaat met de rekenkracht die een fractie bedraagt van een smart phone anno 2018. "Diezelfde stap gaan we nu zetten met metaalprinters."

Vervolgens ging Vincent Wegener, mede-oprichter van het Rotterdam additive manufacturing Lab (RamLab), in op de vraag wat voor onderdelen we in de maritieme sector anno 2018 kunnen printen. Dat gebeurt dan via de methode van het oplassen van een metaaldraad, waarmee je laag voor laag een complexe vorm uit één stuk metaal kunt maken. Het meest concrete antwoord is een scheepsschroef die nu onder een Damen sleepboot zit.

Wegener noemde zijn geprinte objecten groot. "Maar big is niet groot genoeg voor ons", aldus Eric Romeijn, manager R&D bij Huisman Equipment uit Schiedam. Huisman bouwt grote kranen voor maritieme toepassingen, levert complexe apparatuur voor het leggen van pijpleidingen op de zeebodem en boorapparatuur.

Aan de ene kant is Romeijn sceptisch over 3d-geprinte objecten voor zijn concern, maar tijdens zijn presentatie sprak hij ook over het conventionele gieten van kraanhaken. In dat proces gaat het volgens Romeijn in de helft van de keren mis. Grote gietstukken barsten dikwijls doordat het afkoelen van deze objecten moeilijk gelijkmatig kan verlopen. Huisman is daarom toch overstag gegaan. Samen met RamLab gaan ze nu een 3d-geprinte kraanhaak van 1000 kilo fabriceren en testen.

20180527_Maritiem-Nederland_Reportage-4-KLEIN

Shipping 2.0

In een wereld waarin in toenemende mate informatie digitaal beschikbaar is, moet je deze via digitale voelsprieten filteren, binnenhalen en slimme keuzes maken. Door slimme IT aan boord te installeren, kan een schip een nauwkeurig uitgedokterde route varen om brandstofverbruik en onderhoudsintervallen te minimaliseren. 

Een van programma's die hiervoor worden gebruikt is het Octopus Platform van ABB. Adam Rusyniak, technical training manager bij ABB, liet aan de hand van een voorbeeld zien dat een serieuze brandstofbesparing mogelijk is als de adviezen van het systeem worden gevolgd. "Kapiteins van zeeschepen zijn van nature achterdochtig over dit soort adviezen. Sinds wij aan hen communiceren hoeveel ze verliezen ten opzichte van een ideale trip reageren ze enthousiaster", aldus Rusyniak.

Een schip is een soort drijvend warehouse met goederen die op weg zijn van A naar B. Het is een logistieke administratieve puzzel om bij te houden wie de ladingeigenaar is, wat de uiteindelijke bestemming is en hoe de lading verzekerd is. Blockchain-technologie gaat dit vergemakkelijken, is de verwachting. Volgens Aljosja Beije, een van de oprichters van BlockLab, blijft het aantal toepassingen van blockchain in de maritieme sector - anders dan in de logistiek - nog beperkt. Een van de projecten is de 'veiling' van aanlegplaatsen in de binnenvaart met behulp van blockchain-technologie.

Florus Wilming, co-founder en director van de maritieme startup Onboard, wees op de verschillen tussen Nokia enerzijds en Google en Apple anderzijds. Nokia had geweldige techniek in huis, maar Google en Apple gaven een boost aan de digitalisering door hun platform open te stellen voor applicaties van hun klanten. Zelf heeft Onboard applicaties ontwikkeld die grote voordelen opleveren voor bemanningszaken, het plannen van onderhoud en het zo efficiënt mogelijk in de vaart houden van schepen.

Launching Customer Kotug is onder de indruk van het platform. Zo leidde het gebruik van de apps in korte tijd tot een brandstof besparing van 16 procent. "De eerste stap is gezet, maar we nodigen andere maritieme bedrijven graag uit om het platform verder te verrijken met hun eigen applicaties", aldus Wilming.

Maritiem-Nederland_Reportage_Guus_van_der_Bles

VentiFoils

Tijdens het ontwerpen van een schip ontwikkelt Conoship met ontwerp-, analyse- en simulatiesoftware de basis voor een 'Digital Twin' van het dan nog te bouwen schip, vertelde Guus van der Bles, directeur Development bij het Groningse ontwerpbureau. Uitbreiding en koppeling met digitale systemen van equipment leveranciers leidt tot een completere Digital Twin, waarmee reders van adviezen kunnen worden voorzien om systemen en operaties aan boord te optimaliseren. 

Van der Bles vertelde zeer gedreven over het VentiFoil-project dat Conoship uitvoert met zusterbedrijf eConowind. De VentiFoils zijn vleugelvormige masten van 11 meter hoog die met innovatieve grenslaagafzuiging en ‘flaps’ voor aanvullende windvoortstuwing op schepen op zee kunnen zorgen. Volgens berekeningen van Conoship is met deze vorm van windhulpvoortstuwing een besparing van ruim 20 procent op brandstof en CO2-uitstoot mogelijk. Ook voor bestaande schepen biedt dit perspectief, omdat de VentiFoils in een 40-voets container aan dek kunnen worden gemonteerd.

Smart is een middel, geen doel

Bart Uitendaal van Pon Power deed in zijn bijdrage aan het event uit de doeken hoeveel data je in principe uit een schip zou kunnen halen. Een gemiddeld schip bevat zo'n 6.000 sensoren. Als die alle iedere seconden uitgelezen worden, en de data opgeslagen, kun je per dag 300 excel sheets volledig vullen met data. "En dan moet je die data nog analyseren. Hoe ga je dat doen?" Een deel van die analyse moet je volgens Uitendaal al aan boord doen.

Motorenleveranciers zijn al lang niet meer leveranciers van uitsluitend het staal, de cilinders, de blokken en cilinderkoppen. Pon Power doet inmiddels veel meer, bijvoorbeeld door de Marine Asset Intelligence dienstverlening aan reders aan te bieden. Voor Wärtsilä geldt hetzelfde. Dit Finse concern heeft recent zelfs ontwerpbureaus voor hele schepen overgenomen.

Teus van Beek, manager market innovation bij Wärtsilä Marine Solutions, besloot de middag met een opvallende conclusie. Moeten we allemaal achter slimme technische oplossingen aanlopen puur omdat het nieuwe baanbrekende technologie is? Nee. Technologie is een middel. Duurzame schepen - inmiddels gedreven door het voornemen van de IMO om de uitstoot van zeeschepen in 2050 te reduceren - zijn het doel. "Smart is een middel om efficiënte, schone en bedrijfseconomisch rendabele schepen te maken; maar smart maritime technology is geen doel op zich."

20180527_Maritiem-Nederland_Reportage-10

Partners Maritiem Nederland