LNG Masterplan afgerond:
LNG Masterplan afgerond: ‘De kou is gevaarlijker dan de grote hitte’
Jan Spoelstra | vrijdag 12 februari 2016
Havens, LNG
De veiligheid rondom LNG is een belangrijk thema, nu het steeds meer de brandstof van de toekomst wordt. Hoe gedraagt LNG zich wanneer een slang van een tankwagen losschiet? En hoe ga je om met calamiteiten betreffende LNG? Falck Fire Academy kreeg de opdracht om samen met de Gezamenlijke Brandweer te onderzoeken in hoeverre we zijn voorbereid op de opkomst van LNG.
Brandweerlaarzen verpulveren bij -163 graden, de banden van een brandweerauto in een plas LNG zullen barsten
Tussen 2013 en 2015 liep het door de EU gesubsidieerde LNG Masterplan. Het project moet de distributie en het gebruik van LNG in de binnenvaart mogelijk maken in de corridor van Maas/Rijn tot en met de Donau. Onderdeel van het LNG Masterplan is de door Falck Fire Academy opgestelde ‘Emergency and incidents response study’. Samen met de Gezamenlijke Brandweer won Falck Fire Academy de tenderprocedure om de richtlijnen voor het bestrijden en voorkomen van calamiteiten te schrijven.
“Nederland lijkt soms overgereguleerd, maar wij zijn eigenlijk gewoon heel goed in het uitdenken van geloofwaardige scenario’s, om daar vervolgens passende richtlijnen en regelgeving bij op te stellen”, aldus Robbert van der Veen, algemeen directeur van Falck Fire Academy. “Nederland en Engeland, maar ook Duitsland, hebben een goede naam op het gebied van logisch nadenken over veiligheid.”
Explosiegrens
Wat betreft LNG begon dat voor Falck Fire Academy tien jaar geleden toen de trainer voor de offshore en onshore calamiteitenbestrijding door BP werd gevraagd hoe om te gaan met LNG. De onderste en bovenste explosiegrens van LNG liggen heel dicht bij elkaar. Daardoor ontbrandt de wolk relatief niet snel. “Je moet voor de training in een wolk vloeibaar aardgas met een fakkel zoeken naar het punt waar het ontbrandt”, aldus Van der Veen. Als LNG dan eenmaal brandt, dan ‘wandelt’ de vlam langzaam richting de bron en als het vuur daar eenmaal arriveert, brandt het bij 1.600 graden Celsius.
De stralingswarmte die daar bij vrijkomt is veel hoger dan bij andere branden. Door blusschuim in de LNG-wolk te spuiten, ontstaan er een soort tornado’s rond de brandende LNG-haard, waardoor de stralingswarmte wordt beperkt. Dat bleek uit de studies die Falck Fire Academy voor BP uitvoerde. “Maar belangrijker nog: als het veilig kan, moet je een LNG-brand gewoon uit laten branden, 2.500 liter brandt bijvoorbeeld in ongeveer veertig minuten op.”
LNG-put
Wat Nederland volgens Van der Veen verder bijzonder maakt is dat we niet zuiver theoretisch zijn. We willen de praktijk koppelen aan de theorie. Sinds het voorjaar van 2014 beschikt Falck Fire Academy op de Maasvlakte daarom als een van de drie locaties in de wereld over een LNG-put. Daar kan 2.500 liter vloeibaar aardgas in. Door er water, dat na contact met de vloeistof gelijk bevriest, bij te gooien warmt het LNG op en intensiveert de dampende wolk vloeibaar aardgas om de put. Het materieel heeft heel wat te lijden. Van der Veen: “Het materiaal gaat van -163 graden naar 1.600 graden Celsius. Na de gesimuleerde brand moeten we een dag wachten voor we weer kunnen trainen.”
Een van de meest realistische noodscenario’s is het losraken van een slang en het morsen van LNG wanneer dit wordt overgepompt. Omdat LNG heel slecht ontbrandt, zijn de risico’s van de koude van de vloeistof groter dan het brandgevaar. Van der Veen: “Gewone brandweerlaarzen verpulveren bij -163 graden, de banden van een brandweerauto in een plas LNG zullen barsten en ook handschoenen kunnen doorgaans niet tegen die kou. We hebben praktisch alle beschermende middelen van brandweerlieden ondergedompeld in LNG en een deel was hier niet tegen bestand.”
Standaard
De richtlijnen voor calamiteitenbestrijding variëren van regio tot regio, anders dan in de offshore waar internationale standaarden voor training, certificering en brandbestrijding gelden. Samen met Falck Fire Consulting (UK) inventariseerde Falck Fire Academy de reeds bestaande richtlijnen en regelgeving, en probeerden ze een standaard op te stellen die voor het grootste deel van de regio’s voldeed.
Het bedrijfsleven is verplicht om een risico-inventarisatie te maken en te kijken hoe ze calamiteiten kunnen voorkomen of bestrijden. Dat ontbreekt voor LNG in de openbare ruimte.
Albert Heijn rijdt al met vrachtauto’s op LNG. De Gasunie distribueert LNG met tankauto’s en Shell wil twaalf tankstations bouwen. LNG is al realiteit. Zijn de veiligheidsregio’s er goed op voorbereid? Van der Veen: “Iedere veiligheidsregio heeft een adviseur gevaarlijke stoffen. Zij trainen hier, maar hebben in geval van calamiteiten een opkomsttijd van dertig minuten en dat duurt te lang.”
Het bedrijfsleven is verplicht om een risico-inventarisatie te maken en te kijken hoe ze calamiteiten kunnen voorkomen of bestrijden. Dat ontbreekt voor LNG in de openbare ruimte. Wat als er een vrachtwagen met LNG als brandstof in een tunnel verongelukt en er ineens honderden liters LNG over de grond vloeien? Van der Veen besluit: “Vloeibaar aardgas is niet gevaarlijker dan benzine of LPG, maar als het op grote schaal toegepast wordt, wil je als brandweer toch weten waarmee je te maken hebt. Training is dan onontbeerlijk.”
